Op 5 januari 2024 waarschuwt burgemeester Femke Halsema in een interview met The Guardian voor de dreigende gevaren die Nederland boven het hoofd hangen. De toenemende instroom van cocaïne via havens, het toenemende drugsgeweld en de groeiende invloed van de onderwereld op de legale economie vormen volgens haar een serieuze bedreiging. Als er geen verandering plaatsvindt, kan Nederland zelfs evolueren tot een heuse ‘narcostaat’.
Nederland en de ‘war on drugs’
Femke Halsema reflecteert op het verleden waarin Nederland afkeurend keek naar de internationale ‘war on drugs’. In tegenstelling tot andere landen lag hier de nadruk vooral op de gezondheid van gebruikers, en het bezit van softdrugs en kleine hoeveelheden harddrugs werd gedoogd. Volgens Halsema werkte dit jarenlang redelijk, maar de tijden zijn veranderd.
Opkomende problemen
Halsema wijt de toenemende problemen in Nederland aan globalisatie en internationale criminalisering van drugs. De lucratieve opbrengsten leiden tot ernstiger geweld. Rotterdam en Vlissingen fungeren als toegangspoorten voor duizenden kilo’s cocaïne, met steeds jongere drugskoeriers. Halsema beschrijft het als ‘dweilen met de kraan open’, waarbij het geweld parallel aan de toename van drugs groeit.
Narcostaat dreigt
De burgemeester benadrukt het verontrustende voorbeeld van de moorden verbonden aan het Marengo-proces. Ze noemt de verontrustende trend van moorden in Amsterdam als illustratie van de groeiende problemen. Amsterdam fungeert als een internationale criminele hub die illegaal geld vermengt met de legale economie, zoals vastgoedaankopen.
Als deze ontwikkelingen voortduren, waarschuwt Halsema dat criminaliteit en geweld zullen toenemen. Buurten zullen verloederen en jongeren zullen worden verleid om het criminele pad op te gaan. Nederland loopt volgens de Amsterdamse burgemeester het risico om een ‘narcostaat’ te worden.
Mogelijke oplossingen
Halsema pleit voor een kritische blik op het huidige drugsbeleid en benadrukt dat ’the war on drugs’ niet effectief is. Ze opperde eerder zelfs de legalisatie van harddrugs en verwijst naar internationale experimenten. Volgens haar is meer internationale samenwerking nodig, met de focus op gezondheid en veiligheid in plaats van straffen. De burgemeester erkent echter dat het geen eenvoudige taak zal zijn.