Europa wil per het einde van dit jaar de deur openzetten voor meer arbeidsmigranten uit voornamelijk Noord-Afrika. Dat moet de snel groeiende personeelstekorten in Europese landen verhelpen en illegale migratie, met alle daaraan verbonden ellende, ontmoedigen.
In voorstellen die naar het Europees Parlement en de lidstaten gaan noemt de Europese Commissie als landen van herkomst Marokko, Tunesië en Egypte. Maar Brussel kijkt ook al naar landen verder weg zoals Nigeria, Senegal, Pakistan en Bangladesh.
Win-winsituatie
Lidstaten mogen zelf het aantal nieuwkomers bepalen. Volgens vice-commissievoorzitter Margaritis Schinas gaat het om een duidelijke win-winsituatie. Het sterk vergrijzende Europa dreigt zonder handen van elders vast te lopen, zeker nu de economie zich herstelt van de coronapandemie en de vergroening en digitalisering extra inzet vragen. Migranten uit de derde wereld krijgen op deze manier meer kansen om in Europa werkervaring op te doen en hun toekomst rooskleuriger te maken.
Samenwerkingsakkoorden met de landen van herkomst moeten ervoor zorgen dat de kansen op een beter bestaan ook daar toenemen, zodat niet alle gekwalificeerde arbeidskrachten de plaat poetsen. Tegelijkertijd verschaft Brussel zich een extra drukmiddel tegen de illegale migratie van momenteel 150.000 tot 200.000 mensen per jaar en dus maar een fractie van de legale migratie. Schinas: ”Door de deur verder open te zetten willen we mensensmokkelaars die proberen vluchtelingen via de ramen binnen te krijgen, stoppen.”
Bedreiging voor groei
D66-leider in Europa Sophie in ’t Veld juicht de commissievoorstellen toe. ”Zeker in Nederland vormt het gebrek aan arbeidskrachten een van de grootste bedreigingen voor groei.” Politici die huiverig staan tegenover de voorstellen roept ze op uit hun ‘anti-migratiekramp’ te komen. ”Een Europees arbeidsmigratiebeleid is humanitair en economisch zinnig. Als we onze ogen sluiten voor migratie, dan hebben onze ondernemers geen mensen en verschaffen we tegelijkertijd werk aan gevaarlijke smokkelaars.”
Minder kans op uitbuiting
Wat de EU kan doen, is de positie van buitenlandse arbeidskrachten verbeteren. Dat kan bijvoorbeeld door werk- en verblijfsvergunningen voortaan te regelen in één enkele procedure en aanvragen daarvoor ook toe te staan in niet-EU-landen. Dat verkort de wachttijd voor zowel werkgevers als werknemers, en het vermindert de kans op misbruik en uitbuiting.
Ook wil Brussel buitenlandse arbeidskrachten de ruimte geven om van werkgever en zelfs van lidstaat te veranderen zonder dat ze hun rechten op langdurig verblijf verspelen. Die houden ze ook in geval van (korte) werkloosheid of een tussentijdse terugkeer naar eigen land.
